İşçinin İşverene Maliyetini Hesaplamak

İş dünyasında personel giderleri, işletmelerin bütçesinde önemli bir yer tutar. İşverenler için sadece çalışana ödenen net maaş değil, onun dışında kalan birçok yasal yükümlülük de dikkate alınmalıdır. Bu yazımızda bir işçinin işverene toplam maliyetini oluşturan tüm kalemleri detaylı şekilde ele alıyor, işverenin doğru bir maliyet hesabı yapabilmesi için gerekli bilgileri sunuyoruz.

İçindekiler

İşçinin İşverene Maliyeti Nedir?

İşçinin işverene maliyeti, yalnızca brüt maaş üzerinden değil; SGK primleri, işsizlik sigortası, vergiler ve diğer yasal yükümlülüklerin toplamı üzerinden hesaplanır. İşveren, çalışanın brüt maaşının üzerine eklenen bu giderlerle birlikte toplam maliyeti belirler.

İşverenin Ödemekle Yükümlü Olduğu Gider Kalemleri

Bir çalışanın işverene maliyetini belirleyen kalemler oldukça çeşitlidir ve tüm bu kalemler dikkate alınmadan doğru bir maliyet çıkarılamaz.

SGK İşveren Payı

İşveren, çalışanın brüt maaşının %20,5’i oranında sosyal güvenlik primi ödemekle yükümlüdür. Bu oran uzun vadeli sigorta kollarını kapsar ve maliyeti doğrudan artırır.

Genel Sağlık Sigortası Primi

İşveren, çalışanı adına %7,5 oranında genel sağlık sigortası primi öder. Bu prim, işverenin çalışan için sağlık hizmetlerine erişimini sağlamasına yönelik bir maliyet unsurudur.

İşsizlik Sigortası Primi

%2 oranında ödenen bu prim, işverenin toplam maliyetine dahil edilir. İşçinin işsiz kalması durumunda güvence oluşturur ancak işveren için ek bir yük anlamına gelir.

Damga Vergisi

Damga vergisi, brüt ücretin %0,759 oranında alınır. Küçük gibi görünse de yıllık toplamda işverene ciddi bir maliyet oluşturabilir.

İkramiye, Yol, Yemek ve Ek Ödemeler

İşverenin sunduğu yan haklar da maliyet kalemleri arasında yer alır. Yol, yemek, yakacak yardımı ya da ikramiye ödemeleri toplam işçi maliyetini artırır.

Kıdem ve İhbar Tazminatı Yükümlülüğü

Çalışanın işten ayrılması halinde işvereni bağlayan bu yasal yükümlülükler de dolaylı maliyet kalemlerindendir. Özellikle kıdem süresi uzun olan çalışanlar için önemli bir tutar oluşturabilir.

İşçinin Maliyetini Hesaplamada Kullanılan Formül

Bir işçinin maliyetini hesaplamak için net maaş tek başına yeterli değildir. Aşağıdaki gibi bir hesaplama kullanılabilir:

Hesaplama Formülü

Brüt Ücret + SGK İşveren Primi + GSS Primi + İşsizlik Sigortası Primi + Damga Vergisi + Yan Haklar = Toplam Maliyet

Brüt Maaşa Göre İşveren Maliyeti

Brüt Maaş (TL)	SGK + GSS + İşsizlik Sigortası (Yaklaşık %30)	Ek Ödemeler (Yol-Yemek vs.)	Toplam Maliyet (TL)
15.000	4.500	2.000	21.500
20.000	6.000	2.500	28.500
25.000	7.500	3.000	35.500

Asgari Ücretli Bir İşçinin İşverene Maliyeti

2025 yılında net asgari ücret 17.002 TL seviyesinde belirlenmiştir. Bu durumda işverenin maliyeti brüt maaşa göre ve ek ödemeler dahil hesaplandığında 23.000 TL’ye kadar çıkabilmektedir. Asgari ücretle çalışanlar için bile işverenin toplam gideri dikkate değerdir.

İşveren Teşvikleri Maliyeti Nasıl Etkiler?

Devlet tarafından sağlanan SGK prim teşvikleri ve istihdam destekleri işveren maliyetini azaltabilir. Örneğin 5 puanlık SGK primi indiriminden faydalanan bir işveren için maliyette %5 civarında düşüş sağlanabilir. Ancak teşviklerin her çalışan ve sektör için geçerli olmadığını da göz önünde bulundurmak gerekir.

Yan Hakların İşverene Etkisi Nedir?

Yemek kartı, yol yardımı, özel sağlık sigortası gibi yan haklar çalışan memnuniyetini artırsa da işverene ek maliyet getirir. Bu ödemeler vergiden muaf olsa bile toplam maliyetin %10-15’ini oluşturabilir.

Maliyet Hesabı Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler

İşverenler maliyet hesabı yaparken sadece bugünü değil, çalışanın kıdem süresi, işten ayrılma ihtimali, yıllık izin, hastalık izni gibi durumları da göz önünde bulundurmalıdır. Ayrıca brüt maaş üzerinden yapılan tüm yasal kesintilerin doğru oranda eklenmesi gerekir.

Yıllık İşveren Maliyeti Nasıl Hesaplanır?

Bir işçinin işverene maliyetini yıllık bazda hesaplarken 12 aylık maaş, yıllık ikramiye, izin ücreti ve tazminat yükümlülükleri de dahil edilmelidir. Örneğin aylık 25.000 TL maliyeti olan bir çalışanın işverene yıllık maliyeti yaklaşık 325.000 TL’ye ulaşabilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Aşağıda “İşçinin İşverene Maliyetini Hesaplamak” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:

İşçinin maliyeti sadece maaş üzerinden mi hesaplanır?

Hayır, işçinin maliyeti sadece net veya brüt maaş üzerinden değil; SGK primi, işsizlik sigortası, damga vergisi ve ek haklar gibi tüm giderler üzerinden hesaplanır.

Asgari ücretli bir işçinin maliyeti ne kadardır?

2025 yılı itibarıyla asgari ücretli bir çalışanın işverene toplam maliyeti ortalama 23.000 TL civarındadır. Bu rakam ek haklara göre artış gösterebilir.

İşveren maliyeti nasıl azaltabilir?

İşveren, devletin sunduğu SGK prim teşviklerinden yararlanarak işçi maliyetlerini düşürebilir. Ayrıca fazla yan hakların optimize edilmesi de maliyeti azaltabilir.

İşveren SGK priminin ne kadarını öder?

İşveren, SGK primi kapsamında uzun vadeli sigorta kolları ve sağlık sigortası dahil toplamda yaklaşık %27-30 oranında bir katkı payı ödemektedir.

Ek ödemeler maliyeti nasıl etkiler?

Yol, yemek, özel sigorta gibi ek ödemeler, işverenin çalışan başına ödediği toplam tutarı yükseltir. Bu ödemeler maliyeti ortalama %10-15 artırabilir.