Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT), Türkiye’de son yıllarda hem sosyal hem de ekonomik açıdan en çok konuşulan konulardan biri haline gelmiştir. 2023 yılı itibarıyla yürürlüğe giren düzenlemelerle birlikte milyonlarca kişi emekli olma hakkı kazanmış, bu durumun devlet bütçesi üzerindeki etkisi de gündeme oturmuştur. 2025 yılı itibarıyla EYT düzenlemesinin kamu maliyesine olan yansımaları daha net şekilde gözlemlenmektedir. Bu yazıda EYT’lilerin devlete maliyetinin ne olduğu, hangi kalemlerde artışlara yol açtığı ve gelecekte ne gibi etkiler yaratabileceği detaylı bir şekilde ele alınacaktır.
EYT Nedir ve Kimleri Kapsar?
EYT yani Emeklilikte Yaşa Takılanlar, prim gün sayısını ve sigortalılık süresini doldurmuş olmasına rağmen yaş şartını yerine getiremediği için emekli olamayan kişileri kapsamaktadır. 2023 yılında yapılan düzenleme ile bu kişilere yaş şartı aranmadan emeklilik hakkı verilmiştir, bu da milyonlarca yeni emeklinin sisteme dahil olması anlamına gelmiştir.
EYT’lilerin Emekli Sayısına Etkisi Nasıldır?
EYT düzenlemesi sonrasında 2023 yılı itibarıyla 2 milyonun üzerinde kişi emekli olmuş ve 2024 yılı sonuna kadar bu sayının 3,5 milyona ulaşması beklenmiştir. 2025 itibarıyla ise bu sayı 4 milyonu aşarak emekli nüfusunda önemli bir artışa neden olmuştur. Bu durum, sosyal güvenlik sistemine binen yükün daha da artmasına yol açmıştır.
Yeni Emekli Sayısındaki Artışın Devlete Yansıması
Bu kadar büyük bir kitlenin aynı anda emekli olması, emekli maaşı ödemelerinin artmasına ve sağlık hizmetlerinden faydalanacak kişi sayısının çoğalmasına neden olmuştur.
Emekli Sayısındaki Artışın Ekonomiye Etkisi
Yeni emeklilerle birlikte tüketim kalıplarında değişiklik yaşanmış, aynı zamanda emekli ikramiyeleri ve sosyal yardımlar gibi kalemlerde de artış gözlenmiştir.
EYT’lilerin Devlete Olan Toplam Maliyeti Ne Kadardır?
EYT’lilerin devlete olan maliyeti sadece maaş ödemeleriyle sınırlı kalmamakta, sağlık hizmetleri, ikramiyeler, sosyal güvenlik prim kaybı ve vergi gelirlerinde düşüş gibi birçok kalemde etkisini göstermektedir. Bu maliyet 2025 yılı itibarıyla yıllık bazda ortalama 720 milyar TL olarak hesaplanmaktadır.
Maaş Ödemeleri
2025 yılında ortalama bir EYT’liye ödenen emekli maaşı aylık 11.500 TL olarak belirlenmiş ve bu rakam yıllık bazda toplam 552 milyar TL’ye ulaşmıştır.
Sağlık Harcamaları
Yeni emeklilerin sağlık harcamaları için ayrılan bütçe 2025 yılı için yaklaşık 68 milyar TL’ye çıkmıştır.
Prim Ve Vergi Kaybı
Aktif çalışma hayatından çıkan bireyler dolayısıyla devlete ödenen sigorta primi ve gelir vergisi kaybı ise 100 milyar TL civarındadır.
EYT’liler İçin 2025 Yılı Devlet Harcamaları Dağılımı
| Harcama Kalemi | 2025 Tahmini Tutar (Milyar TL) |
|---|---|
| Emekli Maaş Ödemeleri | 552 |
| Sağlık Hizmetleri | 68 |
| Bayram İkramiyeleri | 10 |
| Sosyal Yardımlar | 5 |
| Prim ve Vergi Gelir Kaybı | 85 |
| Toplam | 720 |
Bu Maliyet Ekonomi Üzerinde Nasıl Bir Etki Yaratır?
EYT’lilere yönelik yapılan harcamalar devlet bütçesinde önemli bir yer kapladığı için diğer sosyal programlarda kesintiye gidilmesi riski doğurabilir. Ayrıca bütçe açığının artması, enflasyon ve faiz gibi makroekonomik göstergeleri de olumsuz etkileyebilir. Ancak bazı uzmanlar, EYT’lilerin harcama eğilimlerinin artması sayesinde iç tüketimi canlandırabileceğini savunmaktadır.
Gelecekte EYT’nin Uzun Vadeli Etkileri Neler Olabilir?
Uzun vadede EYT düzenlemesinin sosyal güvenlik sistemine olan yükünün azaltılması için çeşitli reformların hayata geçirilmesi gerekebilir. Bu kapsamda emeklilik yaşı yeniden gözden geçirilebilir ya da kademeli emeklilik uygulamaları gündeme gelebilir. Aynı zamanda yeni istihdam politikaları ile sistemin finansal sürdürülebilirliği güçlendirilebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda EYT’lilerin devlete maliyeti 2025 konusu ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
EYT düzenlemesi 2025 yılında kaç kişiyi etkiledi?
2025 yılı itibarıyla EYT düzenlemesinden faydalanan toplam kişi sayısı 4 milyonun üzerine çıkmış durumdadır.
EYT’lilerin devlete yıllık maliyeti ne kadar oldu?
EYT’lilere yönelik 2025 yılında yapılan toplam harcama yaklaşık 720 milyar TL olarak hesaplanmıştır.
EYT nedeniyle hangi alanlarda kamu harcamaları arttı?
Emekli maaşları, sağlık hizmetleri, sosyal yardımlar ve bayram ikramiyeleri gibi kalemlerde ciddi artış yaşanmıştır.
EYT’liler ekonomiye nasıl bir etki yapıyor?
Yeni emeklilerin harcama yapmaya devam etmesi iç talebi artırabilirken, bütçe açığı gibi makroekonomik göstergelerde bozulmalara yol açabilir.
EYT prim ve vergi gelirlerini nasıl etkiledi?
Çalışma hayatından çıkan bireylerin devlete ödediği sigorta primi ve gelir vergilerinde düşüş meydana gelmiş, bu da 85-100 milyar TL civarında bir gelir kaybına neden olmuştur.
EYT düzenlemesi sürdürülebilir mi?
Uzun vadede bu sistemin sürdürülebilir olması için sosyal güvenlik reformlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Emeklilik yaşı ve prim düzenlemelerinde değişiklikler gündeme gelebilir.
2025’te EYT maaş ortalaması ne kadardır?
2025 yılında EYT kapsamındaki emeklilere ödenen ortalama maaş tutarı aylık 11.500 TL civarındadır.
Devlet bu maliyeti nasıl karşılıyor?
Devlet, bu maliyetleri vergi gelirleri, borçlanma ve bütçe içinde diğer kalemlerde kısıtlamaya giderek karşılamaya çalışmaktadır.
