Suriye para birimi, hem ülkenin ekonomik yapısının bir yansıması hem de bölgesel gelişmelerin doğrudan etkisi altında şekillenen bir unsur olarak dikkat çekmektedir. Özellikle 2011 yılından sonra yaşanan iç savaş, Suriye Lirası’nın değerinde ciddi kayıplara neden olmuş, halkın günlük yaşamını doğrudan etkilemiştir. Bu yazıda Suriye Lirası’nın tarihçesinden başlayarak günümüzdeki değerine, döviz karşısındaki durumuna ve halkın bu süreçteki adaptasyonuna kadar birçok önemli konu ele alınacaktır.
Suriye Para Birimi Nedir?
Suriye’nin resmi para birimi Suriye Lirası’dır ve uluslararası kısaltması SYP şeklindedir. Suriye Lirası, Arapça’da “lira sūriyya” olarak anılır ve 1 lira 100 kuruşa bölünmektedir. Tarihsel olarak Fransız Mandası döneminde kullanılan para birimlerinden ayrışarak 1947’de bağımsız bir para birimi hâline gelmiştir. O tarihten bu yana çeşitli ekonomik krizler ve politik değişiklikler sonucunda birçok defa yeniden değerlenmiş veya devalüe edilmiştir.
Suriye Lirası’nın Tarihi Gelişimi
Suriye Lirası, Fransız Frankı’na endeksli bir şekilde ilk olarak 1919 yılında kullanılmaya başlanmıştır.
1940–1960 Dönemi
Bu yıllarda Suriye ekonomisi büyümeye açık bir yapıdaydı ve Suriye Lirası’nın değeri görece istikrarlıydı.
1970–2000 Dönemi
Bu süreçte Baas rejiminin uyguladığı politikalar nedeniyle Suriye Lirası, çeşitli uluslararası ambargolarla karşı karşıya kalmış ve değer kayıpları yaşanmıştır.
2011 Sonrası
İç savaşın patlak vermesiyle birlikte Suriye Lirası’nın değeri büyük ölçüde düşmüş ve dolar karşısında değeri neredeyse sembolik hâle gelmiştir.
Günümüzde Suriye Lirası’nın Değeri
Günümüzde Suriye Lirası’nın döviz kurlarındaki değeri oldukça düşüktür. 2025 yılı itibariyle 1 Amerikan Doları, resmi kurda yaklaşık 2.500 SYP civarındayken serbest piyasada bu rakam 13.000 SYP’ye kadar çıkabilmektedir. Aradaki bu fark, ülkede uygulanan çift kur sisteminin bir sonucudur. Halkın büyük bir kısmı serbest piyasadaki döviz kurlarını esas almakta ve resmi kurun geçerliliğini kabul etmemektedir.
Döviz Kuru Üzerinden Suriye Lirası Karşılaştırması
| Para Birimi | Resmi Kur (SYP) | Serbest Kur (SYP) |
|---|---|---|
| Amerikan Doları (USD) | 2.500 | 13.000 |
| Euro (EUR) | 2.800 | 14.300 |
| Türk Lirası (TRY) | 160 | 840 |
| Suudi Riyali (SAR) | 665 | 3.450 |
Suriye Halkı Suriye Lirası Yerine Ne Kullanıyor?
Ekonomik istikrarsızlık nedeniyle halk, Suriye Lirası yerine dövizle işlem yapmayı tercih etmektedir.
Dolarizasyon Süreci
Özellikle dolar ve euro, ticarette ve tasarrufta daha fazla tercih edilmektedir.
Türk Lirası’nın Kullanımı
Türkiye sınırına yakın bölgelerde Türk Lirası yoğun olarak kullanılmaktadır. İdlib, Afrin ve Cerablus gibi bölgelerde maaşlar bile TL olarak ödenmektedir.
Suriye Merkez Bankası’nın Müdahaleleri
Suriye Merkez Bankası zaman zaman müdahale ederek döviz alım-satım işlemlerine sınırlamalar getirmektedir. Ancak bu tür müdahaleler, genellikle piyasada daha fazla karaborsa oluşmasına neden olmakta ve halkın döviz talebini azaltmamaktadır.
Suriye Lirası’nın Geleceği Ne Olacak?
Suriye Lirası’nın geleceği, büyük ölçüde siyasi çözüm sürecine ve ekonomik reformlara bağlıdır. Ekonomistler, kalıcı bir barış ortamı ve uluslararası destek olmadan para biriminin istikrara kavuşmasının mümkün olmadığını ifade etmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Suriye Para Birimi” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Suriye’de resmi para birimi hangisidir?
Suriye’de resmi olarak kullanılan para birimi Suriye Lirası’dır ve uluslararası kodu SYP şeklindedir.
Suriye Lirası döviz karşısında ne kadar değer kaybetti?
2011 yılında 1 dolar yaklaşık 50 SYP iken, 2025 itibarıyla serbest piyasada 13.000 SYP seviyelerine ulaşmıştır, bu da dramatik bir değer kaybını göstermektedir.
Suriye’de Türk Lirası kullanılıyor mu?
Evet, özellikle Türkiye sınırına yakın bölgelerde Türk Lirası aktif olarak kullanılmakta, maaşlar ve günlük alışverişler TL ile yapılmaktadır.
Suriye’de dolar kullanımı yasal mı?
Resmî olarak yasak olmasa da devlet, döviz ile işlem yapılmasını sınırlamaktadır. Ancak halk dövizi güvenli bir liman olarak gördüğü için yaygın olarak kullanmaktadır.
Suriye Merkez Bankası para politikasında nasıl bir yol izliyor?
Suriye Merkez Bankası, resmi kuru kontrol altında tutmaya çalışsa da serbest piyasa kurlarına müdahale etmekte zorlanmaktadır. Bu nedenle karaborsa döviz piyasası oldukça aktiftir.
Suriye Lirası’nın yeniden değer kazanma ihtimali var mı?
Bu durum büyük ölçüde ülkenin siyasi istikrarına ve uluslararası ekonomik yardımlara bağlıdır. Yapısal reformlar ve barış süreci sağlanmadan değer kazanması zor görünmektedir.
Suriye ekonomisi döviz krizi ile nasıl başa çıkıyor?
Suriye’de döviz kısıtlamaları ve ithalat yasaklarıyla birlikte karaborsa piyasası oluşmuş, halk döviz alımını gizli yollarla gerçekleştirmektedir.
Suriye’de enflasyon oranı ne durumda?
2025 yılı itibarıyla Suriye’de yıllık enflasyon resmi verilere göre %130’un üzerindedir, ancak gerçek oranların çok daha yüksek olduğu tahmin edilmektedir.
